Bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken 1730-1748, deel 3

Het laatste deel van de driedelige serie over de bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken tijdens de eerste vervolgingsperiode (1730-1748) door Rein van Lieshout is nu verkrijgbaar onder de titel: Bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken 1730-1748; een speurtocht door de archieven en streekliteratuur; Deel III. Protesten en ontknoping.

Dit boek is het laatste deel van de driedelige serie over de bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken tijdens de eerste vervolgingsperiode (1730-1748). Nadat de ontdekking en arrestaties van de bokkenrijders in deel I uitvoerig zijn beschreven en na de verschrikkelijke terechtstellingen die in deel II op een indringende wijze de revue zijn gepasseerd, zitten er in december 1743 nog vele verdachten gevangen. Hoe het met hen afloopt, wordt in dit deel III behandeld. Hun processen, en ook die van nieuwe verdachten, worden in dit boek in detail besproken.

Daarna worden de protesten beschreven die in 1744 door drie Limburgse vrouwen uit Kerkrade, Vaesrade en Ubach over Worms bij de schepenbanken zijn ingediend wegens de onrechtmatige arrestaties van hun echtgenotes. In Nuth doet een vader verwoede pogingen om zijn zoon vrij te krijgen. Ook de verontwaardigde reacties van schout en schepenen van Kerkrade, Übach, Hoensbroek en Nuth op het ingrijpen door de Souvereine Raad komen aan bod. Daarna komt een ontsnapte gevangene aan het woord. Hij vertelt op indringende wijze hoe het hem is vergaan tijdens zijn verhoren op de pijnbank in kasteel Hoensbroek.

Vervolgens wordt de voortzetting van de opgeschorte processen in de Oostenrijkse gebieden behandeld. Verder zitten in de Staatse gebieden nog een aantal verdachten gevangen in bange afwachting van hun berechting, zoals in het Landhuis te Valkenburg en in het Dinghuis te Maastricht.

Aan bod komt verder hoe de Oostenrijkse Successieoorlog in de Zuidelijke Nederlanden invloed heeft gehad op beëindiging van de eerste vervolgingsperiode. Interessant zijn ook de lotgevallen van enkele verdachte personen die de eerste vervolgingsperiode hebben overleefd en de korte biografische schets over de in Hoensbroek geboren en getogen pastoor van Schaesberg Johan Arnold Daniëls, alias Sleinada.

Ter afsluiting volgt de eindconclusie over deze ingrijpende periode uit onze regionale rechtsgeschiedenis.

Rein van Lieshout (1942) deed op latere leeftijd de opleiding Nederlands Recht in Maastricht en na zijn pensionering jarenlang archiefonderzoek naar het fenomeen Bokkenrijders.

Het boek telt 268 pagina’s, inclusief registers op naam en plaats en is rijk geïllustreerd in kleur en zwart-wit. In de nu beschikbare tweede druk zijn enkele verbeteringen aangebracht.