Bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken 1730-1748, deel 2

Beschikbaar is nu ook het tweede deel van Bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken. Rein van Lieshout beschrijft in dit tweede deel hoe het verder gaat met de verslaglegging van verhoren en terechtstellingen, te beginnen met die van Joannes Ponts uit Hoensbroek en zijn metgezellen in Rekem (B). Wat daarna volgt zijn berichten over de processen en terechtstellingen te Heerlen, Ubach over Worms, Schaesberg, Oirsbeek, Kerkrade, Hoensbroek, Schinnen en Nuth. Daarna komen de terechtstellingen van bendeleden uit Brunssum, Merkelbeek en Schinveld aan de orde. Bokkenrijders zijn door de schepenbank van Oirsbeek veroordeeld en in het Treebekerveld te Amstenrade geëxecuteerd. Deel twee sluit af met een korte beschouwing over vrouwen als medeplichtigen.

Het boek is rijk geïllustreerd (126 afbeeldingen in zwart-wit en kleur), telt 220 blz., waarvan 54 in kleur en vele kaderteksten met transcripties van processtukken.

Over de bokkenrijders in Zuid-Limburg en omstreken is veel geschreven, maar over de eerste vervolgingsperiode (1730-1748) was nog veel over deze geheimzinnige en mysterieuze dievenbende in nevelen gehuld. Na jaren van archiefonderzoek en literatuurstudie heeft de schrijver met dit, in drie delen uit te geven populairwetenschappelijk boek veel mysteries uit die duistere periode weten te ontsluieren. Zo staan er vele verhoorverslagen van bendeleden in vermeld die in de bestaande literatuur als verloren werden beschouwd en daarom nog nooit eerder zijn gepubliceerd. Essentiële stukken die nu boven water zijn gekomen en aan de vervolging der bokkenrijders ten grondslag hebben gelegen en de niet eerder gepubliceerde archiefbronnen zijn in vertaling vanuit het achttiende-eeuwse Frans, Duits en Nederlands in de drie boeken opgenomen. Zodoende kan de lezer kennisnemen van hetgeen zich destijds precies heeft afgespeeld ten aanzien van leefomstandigheden, machtsverhoudingen en procesvoering en wat er in de loop van de tijd aan fictie is ingeslopen.

Bokkenrijders uit die eerste vervolgingsperiode vinden we in de Landen van Overmaas met omliggende territoria en in de steden Maastricht, Aken en Luik en omgeving. Nieuw is ook welke ‘medeplichtigen’ op de pijnbank zijn genoemd en welke verklaringen de overvallen slachtoffers hebben afgelegd.