Een verborgen Gevangenhuys van Kasteel Hoensbroek? Lezing door Paul Borger

Op maandag 9 september kwam de werkgroep van de Stichting Historische Kring Het Land van Herle na de zomerstop weer bijeen. Bij deze gelegenheid werd de nieuwe voorzitter van de stichting voorgesteld, dhr. Barry Braeken, in het dagelijks leven bestuurder bij Weller Wonen en van professie historicus. Hij volgt met ingang van 1 januari 2025 Will Terpstra op die deze functie sinds 2015 vervult.

Een intrigerend bouwwerk aan de Overbroekerstraat in Hoensbroek

Daarna volgde het gebruikelijke ‘Rondje langs de velden’. Hierna kreeg werkgroep- en bestuurslid Paul Borger het woord. Hij nam ons mee op zijn zoektocht naar de geschiedenis van een bijzonder bouwwerk, gelegen aan de Overbroekerstraat in Hoensbroek.

Boerderij aan de Overbroekerstraat
(Bron afbeeldingen: Site Open Monumentendag)

Toen onze spreker op zondagmorgen 24 augustus in 2008 de leegstaande oude boerderij op de Overbroekerstraat 110 van binnen en van buiten uitgebreid fotografeerde, waren de historische elementen die er zich nog bevonden nog slechts gedeeltelijk zichtbaar en moeilijk herkenbaar. Na de verkoop en de gedeeltelijke afbraak van het pand kwam het 17^e-eeuws gedeelte vrij. Het bouwsel had een dusdanige structuur dat de herkomst en bestemming niet meteen duidelijk waren. Het 17^e-eeuwse bouwsel was eeuwenlang verborgen gebleven. Het bestaan van het gebouw en de bouw ervan staat nergens beschreven, misschien wel omdat het officieel ‘niet bestond’? In oude documenten van Kasteel Hoensbroek en van de gemeente Hoensbroek is nergens een beschrijving of vermelding ervan te vinden en in de overlevering er is nooit over gesproken.

Was de vrijgekomen 17^e-eeuwse ‘bouwagie’ (bouwsel) deel van een bakhuis, een slachterij, een brouwerij of misschien wel van een gevangenhuys? Misschien wel allemaal. Paul Borger bleef zoeken in diverse bronnen, vergeleek het met andere bouwwerken. Gezien de structuur, de indeling en de versterkte uitstraling ging hij steeds sterker vermoeden dat het bouwsel voor en door Kasteel Hoensbroek is gebouwd en gebruikt.

In zijn presentatie vertelde hij na meer dan 15 jaar intensief speurwerk, de zoektocht hopen af te sluiten. Paul Borger heeft inmiddels een publicatie voorbereid waarin hij zijn zoektocht en zijn conclusies beschrijft. Hierover zullen we op deze website berichten.

Paul, dankjewel voor dit boeiende verhaal!