Nieuwe brochure: Bruinkoolmijnen in de Mijnstreek

Bruinkoolwinning staat op dit moment erg in de belangstelling en door de heftige demonstraties in Duitsland zelfs wereldnieuws. Meer dan honderd jaar geleden waren in de voormalige Mijnstreek in Zuid-Limburg ook bruinkoolmijnen. Kleinschaliger, maar toch hebben ze in die tijd hun noodzakelijke bijdrage geleverd aan de instandhouding van de Nederlandse industrie en economie. De ontginning en het gebruik van bruinkool werd belangrijk en economisch rendabel in de tijd dat er een gebrek aan industriebrandstof ontstond als gevolg van de Eerste Wereldoorlog. De import van kolen en bruinkoolbriketten uit Duitsland, België en Engeland stopte vrij kort na het uitbreken van deze oorlog. De bruinzwarte bruinkool uit de diverse groeven in Zuid-Limburg werd daardoor een noodzakelijke brandstof voor industrie en huisbrand. De bruinkool was relatief makkelijk te ontginnen en vergunningen werden vlot verleend. Gelukkig werden niet alle aanvragen voor afgravingen gehonoreerd. Het had dan ook niet veel gescheeld of een deel van Brunssum was veranderd in een grote bruinkoolput.
In 1942 tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstond er weer een tekort aan industriebrandstof en werden de bruinkoolconcessies Herman in Eygelshoven en Energie op de Brunssummerheide weer geactiveerd. In 1923 begon Carisborg met het produceren van
bruinkoolbriketten. Deze Nederlandse bruinkoolbriketten werden voor, tijdens maar ook na de Tweede Wereldoorlog een gewilde brandstof voor zowel de industrie als voor huisbrand.
De brikettenfabriek Carisborg draaide toen op volle toeren. De fabriek lag vlak naast Staatsmijn Emma en was in productie tot 1968. Nadat alle bruinkoolmijnen gesloten en de brikettenfabriek afgebroken waren, was het landschap waar eens de bruinkoolactiviteiten waren, voor altijd onherkenbaar veranderd. In eerste instantie bleven de groeves als littekens achter in het landschap. Maar in de loop van tientallen jaren zijn ze gedeeltelijk of geheel gevuld en omgevormd tot een Vijverpark, een heidegebied met visvijver, een rustplaats voor overledenen, een sportcomplex en een aantal zijn omgevormd tot natuur en
wandelgebied. 

De auteur, Paul Borger, heeft als regionaal historicus jarenlang intensief onderzoek gedaan in de archieven van SHCL Maastricht en HCL Heerlen. Fotomateriaal is verkregen dankzij SHCL Maastricht en de Heemkundeverenigingen ‘Mijn Brunssum’ en ‘De Veersprunk’ Beekdalen en zijn eigen archief.

De brochure telt 48 pagina’s (A4-formaat) en is fraai en kleurrijk geïllustreerd. Het geeft een overzicht en beschrijvingen van alle aanvragen van de concessies, alle bruinkoolmijnen die hier actief waren en uiteraard ook de bruinkoolbrikketten-fabriek Carisborg in Passart/Treebeek.

Te koop voor € 8,50 in onze webwinkel en bij meerdere boekhandels/tijdschriftenwinkels in onze regio (ISBN 9789082697063).
[The Read Shop en Peter Wind in Hoensbroek, Van der Velde/van Dam Heerlen, De Mijnlamp, Kerkrade-West, De Tribune Maastricht, Krings Sittard, Primera Heerlerheide, Primera Kerkrade, Gemakwinkel Lenzen Heerlerbaan, Kloosterwinkel Wittem, Deurenberg Kerkrade en bij Benly in Eygelshoven].