Parkstadvrouwen, lezing door Marcel Put

Op de eerste, goed bezochte, vergadering van de werkgroep van Historische Kring Het Land van Herle op 9 januari werd niet alleen getoast op ieders gezondheid en een productief jaar op historisch gebied maar was er ook weer een interessante lezing. Ons werkgroeplid Marcel Put praatte ons bij over een van zijn projecten: Parkstadvrouwen.

‘We zijn er nog lang niet’ zei Anne van Dijck toen zij in 1990 als eerste de naar haar genoemde Heerlense Vrouwenprijs in ontvangst nam. Ze doelde daarmee op de gelijkwaardigheid van man en vrouw. Nu, bijna 35 jaar later zijn haar woorden helaas nog steeds actueel. Voorde Nederlandse wet zijn vrouwen en mannen weliswaar gelijk, maar in de praktijk blijkt dat toch vaak nog niet het geval te zijn. Om maar helemaal te zwijgen van landen waar vrouwen zelfs de wettelijke gelijkwaardigheid om diverse redenen wordt onthouden.

Als wetten onvoldoende blijken, dan moet er dingen in de praktijk veranderen. Aangezien onbekend, onbemind maakt en zeuren over het feit dat je tekort wordt gedaan veelal in je nadeel werkt, is een positieve insteek nodig. Deze insteek denk Marcel gevonden te hebben: een scheurkalender met elke dag een verhaal over een interessante Parkstadvrouw.

In zijn voordracht nam hij ons mee in zijn zoektocht naar deze vrouwen en was benieuwd naar onze mening en mogelijke suggesties en aanvullingen.

Het idee voor de kalender ontstond door zijn werk voor Football Makes History (FMH). Hierbij kwam hij in aanraking met de boeiende wereld van de geschiedenis van het vrouwenvoetbal. Hij maakte kennis met sterke en vindingrijke vrouwen over de hele wereld, maar vooral met de aanhoudende pogingen van mannen om vrouwen uit het voetbal te weren; om hen onzichtbaar te houden. Dit hebben zij bij FMH inmiddels voortvarend aangepakt.

Hij vroeg zich vervolgens af hoe dat zit met de vrouwen uit het verleden van onze regio. Hoeveel kende hij er en wat maakte hen interessant?

Hij begon met het opstellen van een lijstje van interessante vrouwen in de regio Parkstad en met zoeken van informatie over hen. Aanvankelijk had hij het idee om een boek met korte biografieën te schrijven. Toen ontdekte hij dat de dames die Internationale Vrouwendag in Parkstad organiseerden in 2019 het thema ‘Zichtbaarheid van vrouwen als thema gekozen hadden. Daarbij hadden zij gekeken naar het aantal straten dat in Parkstad naar vrouwen was genoemd omwille van hun verdiensten. Van de 4500 straatnamen in de regio Parkstad verwezen er 500 naar bestaande personen waarvan 20 vrouwen. Dat is 4%; slechts 1 op de 25 straten vernoemd naar een bestaand persoon omwille van zijn/haar verdienste, is vernoemd naar een vrouw. Niet heel zichtbaar dus.

Hoe kun je die zichtbaarheid verbeteren? Door middel van een boek? Dat is een idee maar zo komt slechts een beperkt aantal ter sprake. Toen ontstond het idee van een scheurkalender: elke dag een verhaal over een bijzondere Parkstadvrouw. Hiervoor zijn er wel minimaal 365 nodig. Zijn/waren die er wel? Hij had er op enig moment zo’n 50 verzameld. Met wat creativiteit konden er daar nog zo’n 20 tot 30 bijkomen: heiligen, kerken genoemd naar vrouwen, mijnzetels, wijken. Een weekkalender dan maar? Dat was het idee om achter de hand te houden.

Vervolgens ging hij op zoek in kranten, op LinkedIn en in lexicons. Inmiddels was hij met de dames van Internationale Vrouwendag in contact gekomen en hij heeft hun gevraagd naar interessante kandidaten. Nu zit hij op een aantal van ruim 400. De verhouding: historisch (dood) / levend is ongeveer 1:1. Met de meeste van de nog in leven vrouwen zijnde heeft hij intussen contact gehad.

Overigens schreef Marcel afgelopen jaar een heel leuk artikel in MijnStreek over drie markante Parkstadvrouwen die werkzaam waren in de Vroedvrouwenschool.

Aan welke criteria moeten vrouwen voldoen om in aanmerking te komen voor een plaatsje op de Parkstadvrouwenkalender? De vrouw of de vrouwennaam moet op enigerlei verbonden zijn aan Parkstad met een bijzonder verhaal of een bijzondere verdienste. Hij denkt hierbij aan ‘echte’ vrouwen; niet aan fictieve personages zoals bijvoorbeeld Clara Zoerbier.

Tot slot stelde hij de werkgroep de vraag of een vrouwenkalender nog wel past in deze woke tijd waar er sprake is van genderfluïditeit? En of hij dit als man wel moet doen? Volgens de werkgroepleden was het antwoord op beide vragen: ja! Marcel hartelijk dank voor je verhaal en we kijken uit naar de kalender.