Nederlands Mijnmuseum bestaat 15 jaar

Op vrijdag 17 december aanstaande viert het Nederlands Mijnmuseum in Heerlen haar 15-jarige bestaan. In 2005, precies veertig jaar na de aankondiging van de sluiting van de mijnen, werd het museum feestelijk geopend. Van toen tot nu namen oud-mijnwerkers, museumgidsen en vrijwilligers bijna 100.000 bezoekers mee naar het mijnverleden.

Als er één verhaal belangrijk is om te blijven vertellen, is het dat van het grotendeels weggepoetste mijnverleden. Driekwart eeuw stond de voormalige Mijnstreek volledig in het teken van het delven van steenkool, het zwarte goud waarop heel Nederland draaide. Na de mijnsluiting bleven groepjes oud-koempels dat verhaal vertellen, waaronder op scholen. Uit een gilde van mijnwerkers gericht op onderwijs ontstond vijftien jaar geleden het Nederlands Mijnmuseum in de voormalige schacht van de Oranje Nassau I-mijn in Heerlen.

Onderwijs

Geheel toepasselijk werd dit museum op 17 december 2005 geopend door de toenmalige minister van onderwijs Maria van der Hoeven. Nog steeds is onderwijs een van de belangrijkste pijlers van het Nederlands Mijnmuseum. Er worden gastlessen gegeven op scholen, schoolklassen komen op bezoek in het museum en digitale onderwijsmethodes zijn volop in ontwikkeling. Ook werkt het museum samen met hogescholen en universiteiten.

Hoogtepunten

Na de opening in 2005 was er in 2008 een expositie over het Mijnwaterproject in Huis De Luijff. In 2011 vond de internationale Knappentag plaats in Heerlen, waar zo’n duizend (oud-)mijnwerkers uit heel Europa op af kwamen. Het succesvolle Jaar van de Mijnen markeerde het 10-jarig bestaan van het museum in 2015. Andere publiekstrekkers waren Tussen Koel en Kunst waar mijnspullen konden worden geïdentificeerd, Mijnwerkers en de Vroedvrouwenschool, een fototentoonstelling in de Royal, en Kolen & granaten, een pop-up museum in het Maankwartier in het teken van de mijnen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ondertussen bezochten in de afgelopen vijftien jaar zo’n 100.000 mensen het museum: van schoolklassen tot oud-koempels en hun families, bewoners van de Mijnstreek, cultuursnuivers, vakantiegangers en mijnfanaten. Dankzij al deze inspanningen blijft de herinnering aan het mijnverleden levend bij een breed publiek.

Nieuwe (extra) museumlocatie

Op dit moment ligt de focus in het museum op het indrukwekkende ondergrondse verhaal. Met het betrekken van een pand in de binnenstad van Heerlen begint
een nieuw hoofdstuk voor het Nederlands Mijnmuseum. Eind 2021 wordt het voormalige mijnwerkerswarenhuis Kneepkens (Dr. Poelsstraat 23) de nieuwe hoofdlocatie van het Nederlands Mijnmuseum. Hier krijgt het hele mijnverleden aandacht: niet alleen van steenkool tot sluiting, maar ook de glorietijden en haar keerzijde, het rijke Roomse en culturele leven, immigratie, sloop, erfgoed en de ontwikkeling van toerisme. Wat hebben de mijnen ons gebracht en wat is het effect van de voormalige mijnbouw op de regio nu? Het schacht- en ophaalgebouw van de Oranje Nassau-mijn blijven onderdeel van het museum.

Gesloten vanwege coronamaatregelen

Op donderdag 17 december viert het Nederlands Mijnmuseum haar 15-jarige bestaan en op deze dag had het mijnmuseum het bezoek gratis willen maken. Helaas kan een en ander vanwege de aangescherpte maatregelen in de vorm van een strenge lockdown nu geen doorgang vinden.